De grote betekenis van Antoon van Hooff voor de ontwikkeling van nieuwe concepten voor het houden van dieren in dierentuinen, alsmede zijn inzet voor de bescherming van dieren en planten in hun natuurlijke omgeving heeft naar aanleiding van zijn overlijden op tal van plaatsen in de media grote aandacht gekregen.
Centraal daarin staat het levenswerk van Antoon en Greet van Hooff, de wereldbekende Zoo in Arnhem met zijn spectaculaire, op natuureducatie toegespitste projecten, zoals de Bush, de Desert, de Ocean en de chimpansee kolonie. Daarnaast, zijn decennialange optredens voor de televisie waarin hij op innemende, maar ook indringende wijze, zowel de schoonheid als het belang van dieren en planten en hun habitat onder de aandacht van een groot publiek heeft gebracht. Inderdaad voor een groot publiek omdat kijkcijfers aantoonden, dat de kijkdichtheid steeds hoog was. Antoon was daardoor een bekende Nederlander. Toen Antoon en ik twee jaar geleden met de trein richting Arnhem strandden op het station van Maarn als gevolg van een storing iets verder op, informeerde Antoon bij de bloemenkiosk ter plaatse naar opties voor een taxi. Reactie: “Ik zal even voor u bellen meneer Van Hooff”.
De Lucy Burgers Stichting werd genoemd naar de moeder van Antoon
Minder algemeen bekend is, dat Antoon van Hooff zich ook met gedrevenheid inzette voor kleinere particuliere initiatieven op het terrein van de internationale natuurbescherming. Een van die initiatieven, de Lucie Burgers Stichting werd ooit genomen door Antoon en Greet van Hooff zelf. Deze Stichting werd in 1980 opgericht en genoemd naar Lucie Burgers, de moeder van Antoon, die ook, net als Antoon en Greet, een sterke inhoudelijk betrokkenheid had bij de dierentuin en zijn bewoners. De Stichting ondersteunt vergelijkend gedragsonderzoek bij dieren teneinde kennis over gedrag en ecologie te bevorderen en met name inzichten te helpen verwerven, die het voortbestaan van diersoorten kunnen helpen. De Lucie Burgers Stichting heeft onderzoekers in de gelegenheid gesteld onderzoek te doen naar diergedrag in Burgers’ Zoo zelf, maar ook steun verleend aan een diversiteit van gedragsstudies elders, waaronder bijvoorbeeld onderzoek naar de seizoensvariatie in de dichtheid van levensgemeenschappen van grote hoefdieren in de Okavango delta in Botswana, het effect van de papegaaivis op koraalriffen van Bonaire en de voedselbeschikbaarheid voor de grijze mangabey en andere primaten in het Taï Nationale Park in Ivoorkust.
Antoon van Hooff tezamen met de cineast Didier van Koekenberg in actie in het Shipstern Natuurreservaat in Belize.
Antoon was voorzitter van de Nederlandse tak van de Nederlands-Zwitserse stichting International Tropical Conservation Foundation (ITCF), waarvan de in Zwitserland wonende Nederlander Maarten Bijleveld van Lexmond (tot 1972 achtereenvolgens assistent van de eerste secretaris van het Wereld Natuur Fonds Leonard Huizinga en daarna zelf secretaris) de trekker is. Deze stichting (in 1989 opgericht) heeft in de loop der jaren uit allerlei hoeken en gaten geld bijeengesprokkeld voor de bescherming van enkele natuurgebieden in Belize in Midden-Amerika. Een van die gebieden is het Shipstern Natuurreservaat, dat bestaat uit droge en vochtige kustbossen, natte savannes en lagunes. Er leven o.a. de Baird’s tapir, poema, jaguar, zeekoeien, twee soorten krokodillen en veel elders bedreigde vogelsoorten. De omvang van Shipstern bedraagt nu circa 10 000 ha! Een ander reservaat in Belize, dat onder auspiciën van ITCF in 1996 met steun van de Europese Unie en samen met de regering van Belize is gesticht heet Bacalar Chico National Park. Het heeft een omvang van 13 000 ha. Het is een belangrijke broedplaats voor zee- en kustvogels en legplaats voor zeeschildpadden. Antoon heeft op allerlei manieren steun verleend aan deze projecten en Belize ook verscheidene malen bezocht om bij te dragen aan de soms moeilijke discussies met de locale autoriteiten.
Antoon was ook een prominent lid van het bestuur van de Gouden Ark Stichting. De meeste bestuursleden zijn gedecoreerden in de door ZKH Prins Bernard ingestelde Orde van de Gouden Ark, inclusief Antoon van Hooff, die dit voorjaar door de Prins werd bevorderd van Ridder tot Officier in de Orde. De Stichting is een vervolg op de voormalige Gorilla Stichting, waarvan Antoon de initiatiefnemer was. De gorilla vormt nog steeds een belangrijk doeldier voor deze stichting. O.a. wordt steun verleend aan het beheer van gorilla’s in het Dja Nationale Park in Kameroen. Maar ook betrokkenheid bij andere projecten krijgen de aandacht. Jaarlijks vindt een symposium plaats van door Prins Bernard te decoreren natuurbeschermers in nauw overleg met het secretariaat van de Prins, het Wereld Natuur Fonds en Burgers’ Zoo. Dit symposium wordt steeds gehouden in Burgers’ Zoo.
Het was ook het bestuur van de Gouden Ark Stichting dat enkele jaren geleden het voortouw nam bij de oprichting van de Federatie voor Internationale Natuurbescherming (FIN). Naast het Lucie Burgers Fonds, het hierboven genoemde ITCF en de Gouden Ark Stichting bestaan in Nederland nog een aantal kleinere particuliere stichtingen/ instellingen die zich richten op internationale natuurbescherming. De doelstellingen kunnen zijn gericht op het ondersteunen van onderzoek, gebiedsaankoop en -bescherming, beheer, diersoortsbescherming en het ondersteunen van duurzame infrastructurele ontwikkeling, educatie, ecotoerisme, enz. Zij financieren met geld van acties, donateurs of met geld verkregen van de grote professionele fondswervers de onderzoekers en veldwerkers. Deze kleine clubs hebben in de afgelopen decennia heel wat bereikt op veel locaties in Afrika, Azië, Midden- en Zuid-Amerika en Zuid-Europa.
De FIN beoogt de zichtbaarheid van de kleinere stichtingen en de opties voor samenwerking en fondswerving te bevorderen. Er zijn nu 7 stichtingen lid van de Federatie en de verwachting is dat binnenkort 10 à 12 stichtingen/ instellingen bij de FIN aangesloten zullen zijn teneinde de krachten te bundelen. Antoon is voor alle betrokken natuurbeschermers, die aan de oprichting van de FIN hebben meegewerkt, een belangrijke coach geweest. Antoon kon groot denken. “Groots” zei broer Jan van Hooff tijdens de uitvaartdienst in de Herrijzenis kerk in Arnhem, maar hij had ook een goed gevoel voor details. Hij heeft ons helaas moeten verlaten maar de herinnering aan zijn visie op de praktische aanpak van de altijd ingewikkelde vraagstukken op het terrein van de internationale natuurbescherming zal ons ook in de toekomst tot steun zijn.
door Jan Koeman, voorzitter Federatie voor Internationale Natuurbescherming
Antoon van Hooff verleende op allerlei manieren steun aan de bescherming van natuurgebieden in Belize, zoals het Shipstern Natuurreservaat.
Omschrijving Quetzalcoatl betekent letterlijk ‘gevederde slang’ of ‘kostbare tweeling’. Quetzalcoatl…
Enkele seconde geleden
Donderdag 14 november om 08.30 uur stuiten de drie Maleise beren van Koninklijke Burgers’ Zoo op een…
14 november 2024
Halloween en pompoenen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Met een knipoog naar donderdag – 31…
30 oktober 2024
