Een woeste groeier

In het eerste, Aziatische deel van de Bush groeit een liaan die ook wel te koop is bij tuincentra en plantenwinkels. Het is de Tetrastigma voinerianum. In de huiskamer kan hij het goed doen, maar weet wel waar je aan begint! Bij voldoende warmte, vocht en licht kan hij onstuimig groeien. Een metertje of tien is al gauw gevormd. En de bladeren zijn ook niet mis. Het blad is handvormig samengesteld, waarbij iedere ‘vinger’ (deelblad) zo’n twintig centimeter kan zijn. Met zo’n plant voor het raam wordt het binnen al snel donker.

Rankuneus

In de Bush kun je zijn ‘gedrag’ ook goed volgen. Hij klimt met behulp van ranken door de planten en is in staat om zo hele bomen in te pakken. Die ranken zijn soms wel vijftig centimeter lang en zoeken met trage, roterende bewegingen naar een vast punt waar ze zich omheen kunnen wikkelen. Die bewegingen zijn met het oog niet te zien, omdat ze erg langzaam gaan, maar met vertraagde camera-opnames zijn ze goed te zien. Zodra ze houvast hebben, krullen ze op en krijgen het uiterlijk van een trekveer.

In tegengestelde richting gekruld

Ranken die veranderen in een trekveer doen dat vanuit het midden. Daardoor worden automatisch de eerste en de tweede helft in tegengestelde richting gekruld! Het is dus geen doorlopende ‘schroefdraad’. Het voordeel daarvan is dat de rekbaarheid toeneemt en de rank minder snel breekt bij grote krachten.

Gemier

Mieren komen graag op de plant. Ze worden aangelokt door de witte korreltjes die op de onderkant van het blad worden afgescheiden. Zij bevatten een olie-achtige stof die aantrekkelijk is  voor mieren en meegenomen wordt naar het nest. De plant heeft dan het voordeel dat de mieren tegelijkertijd de plant beschermen tegen vraat door dieren als rupsen en dergelijke te verjagen.

Gastheer

Tetrastigma’s zijn in het Aziatisch regenwoud belangrijke lianen, omdat ze ook gastheer zijn van Rafflesia’s. En die zijn schaars, maar spectaculair! Rafflesia’s zijn parasieten die eigenlijk helemaal in de Tetrastigma leven en dus niet te zien zijn totdat … ze gaan bloeien. Er zijn meerdere soorten, maar de grootste kunnen bloemen maken van meer dan een meter doorsnee. Dat zijn tegelijk de grootste bekende bloemen. Ze zijn prachtig oranje-rood met spikkels, maar ze stinken ook geweldig. De aaslucht moet vliegen aantrekken voor de bestuiving. Die bloemen worden op de grond gevormd vanuit de liggende delen van de Tetrastigma.

Eén van onze dromen is om ooit wat zaad van deze (beschermde) Rafflesia’s te krijgen om een Tetrastigma mee te infecteren. En dan op een gegeven moment u te trakteren op die rotlucht. Dat zou werkelijk uniek zijn!