De jacht op ‘wildlife dealers’ in Kameroen

Ofir Drori richtte in 2002 de Last Great Ape organisatie (LAGA) op en beschermt (mens)apen, maar ook olifanten en andere bedreigde diersoorten tegen de illegale jacht in Kameroen. Deze organisatie vecht bovendien tegen de handel in levende dieren door erop toe te zien dat bestaande wetten worden toegepast. Ze hoopt hiermee potentiële jagers en handelaren af te schrikken. Alleen door effectieve wetshandhaving en wijdverbreide bekendmaking van illegale handel en corruptie kan er een einde komen aan de wandaden.

Lege bossen

Als fotojournalist in Afrika ontdekte Drori dat belangrijke diersoorten op het punt van uitsterven staan. Hoewel het overheidsbeleid zich richtte op de bescherming van landschappen en ecosystemen, werd er geen rekening gehouden met de bescherming van bedreigde diersoorten. Dit leidde tot het tragische ‘lege bossen syndroom’, wat wil zeggen dat grote gebieden hun chimpansees, gorilla’s en olifanten verliezen. Deze dieren zijn op zichzelf al heel waardevol, maar spelen ook een essentiële ecologische rol in de bossen. Zo zorgen ze bijvoorbeeld voor het behoud van structuren in het bos door middel van zaadverspreiding en het creëren van lichtgebieden en open plekken.

Maatschappelijke veranderingen

Drori en zijn organisatie concentreren zich op de bescherming van diersoorten die in de illegale handel terechtkomen en lijken op die manier een ingang gevonden te hebben om belangrijke kwesties in de samenleving aan de orde te stellen. Hierdoor kunnen ze dierbescherming tot een fundamenteel en essentieel onderdeel maken van een geïntegreerde aanpak om de samenleving te veranderen. Ze hebben zo zelfs ernstige en wijdverbreide maatschappelijke problemen als corruptie en  omkoopbare bestuurders via de invalshoek van soortenbescherming aan kunnen kaarten. 

Wetshandhaving

Hoewel de illegale handel in bijvoorbeeld bushmeat en ivoor goed is gedocumenteerd, wordt wetshandhaving (die veelal is toegespitst op diersoorten)  doorgaans genegeerd. Deze veronachtzaming is het grootste probleem en leidt tot de bedreiging van verschillende soorten zoals grote katachtigen, bosolifanten en – de met ons meest verwante dieren- de Afrikaanse (mens)apen. Drori probeert daarom een verschuiving in het heersende patroon te forceren. Hij houdt er een eenvoudige, maar effectieve strategie op na: door middel van onderzoek worden overtreders geïdentificeerd en  vervolgens gearresteerd  tijdens hun illegale praktijken. Legaal bewijs zal de rechtszaak tegen de overtreders ondersteunen en vrijwaren van corruptie. Tenslotte zorgen de media voor aandacht voor en bewustwording van deze gang van zaken. Op deze manier maakte Drori het eerste project in Afrika in samenwerking met de nationale overheid tot een succes.

Grensoverschrijdende aanpak

De strategie die LAGA voorstaat, wordt in meer en meer landen in Afrika overgenomen. Zo is dezelfde aanpak gebruikt om in de Centraal-Afrikaanse Republiek met hulp van het WWF de illegale handel in wilde dieren tegen te gaan, na het succes in 2009 in de Democratische Republiek Congo. LAGA beoogt ook een model op te stellen om de samenwerking tussen NGO’s (non-gouvernementele organisaties) en overheid te bevorderen. Op deze manier hoopt Drori dat wetten strikter worden nageleefd en dat corruptie wordt tegengegaan. Hiermee gaat LAGA verder dan haar eigen beschermingsdoelstelling en is ze een veelbelovend voorbeeld voor toekomstige activisten.

Omkoping

Kameroen staat al vele jaren in de top van corrupte landen. In de jaren tachtig was het een welvarend land, maar sindsdien is de situatie voortdurend verslechterd. Een muntdevaluatie zorgde in 1994 voor een feitelijke verlaging van de salarissen van onder andere hoge ambtenaren en bijvoorbeeld de rechterlijke macht die daardoor gevoeliger werden voor smeergelden. De regering faalt tot nog toe in de bestrijding van de omkoopcultuur.