Plek in het dierenrijk

foto: Ancois Libert

Poetslipvissen zijn beenvissen en tellen - zoals hun naam al verraadt - tot de familie van de lipvissen. In Burgers’ Ocean zijn naast de poetslipvis nog meer lipvissen te vinden, zoals de snavellipvis. Ook de Napoleonvis, die heel groot kan worden, is een lipvis en daarmee familie van dit kleine visje.

Eigenschappen van de Gewone poetslipvis

Lengte

14 cm

Leefwijze

paartjes of kleine groepen

Legselgrootte

niet bekend

Leeftijd

4 jaar

Voedsel

huidparasieten, schubben en slijm van andere vissen

Bedreiging

niet bedreigd

Bijzonder gedrag

Poetslipvissen poetsen andere vissen schoon. De huidparasieten, het slijm, de dode schubben en hun etensrestjes tussen de tanden zijn hun voedsel! Aan de lichaamsvorm, de kleur en het zwemgedrag van de poetslipvis kunnen andere vissen zien, dat deze vis ze wil schoonmaken. Poetslipvissen mogen zelfs in de bek van roofvissen hun werk doen, zonder opgegeten te worden! Zo’n samenwerking tot wederzijds voordeel heet een symbiose.

Wist u dit al over gewone poetslipvissen?

De meeste gewone poetslipvissen werken bij een ‘poetsstation’. Dat is een vaste plek bij het koraalrif. Vissen die tevreden zijn met de poetsdiensten, onthouden waar de poetslipvissen hun werk doen en komen weer terug. Soms zie je zelfs een heuse wachtrij aan klanten voor het poetsstation!
Van tijd tot tijd kan ook een poetslipvis de verleiding niet weerstaan en neemt hij een grotere hap dan eigenlijk nodig. Dit doet hij blijkbaar niet per ongeluk, maar met opzet. Onderzoek wijst namelijk uit dat poetslipvissen veel minder vaak bijten, als er potentiele klanten toekijken. Dus een vorm van sociale controle; en dat bij vissen! De gebeten vis zwemt gauw weg en zal niet meer terugkomen.
Poetslipvissen brengen de nacht door in een beschermende slijmcocon, die ze elke avond opnieuw afscheiden uit kliertjes bij de kieuwen. Of de cocon meer helpt om roofvissen te misleiden of om parasieten weg te houden, daarover zijn visexperts het nog niet eens.

Over de voortplanting

Alle poetslipvissen worden als vrouwtje geboren. De grootste vrouwtjes kunnen in een mannetje veranderen. Dit fenomeen noemen biologen ‘sequentieel hermafroditisme’. Om van geslacht te wisselen, hebben de vrouwtjes een sociale trigger nodig. Als een vrouwtje alleen wordt gehouden in een aquarium, verandert het nooit van geslacht.

foto: faifai8808

Eén met de natuur

Waar symbiose is, heb je vaak ook profiteurs! Zo zijn er bepaalde slijmvissen die qua uiterlijk op poetslipvissen lijken, maar die de vertrouwensvolle ‘klant’ niet voorzichtig schoon maken… in plaats daarvan nemen ze plots een hap uit zijn kieuwen of uit de huid!

Bedreiging en bescherming

Deze vissen worden best veel uit de natuur gevangen en geëxporteerd voor de aquariumhandel. Toch zijn ze voorlopig nog niet bedreigd.

foto: Richard Ling

<
<Onbekend >

>
<
<Niet bedreigd >

>
<
<Bijna bedreigd >

>
<
<Kwetsbaar >

>
<
<Bedreigd >

>
<
<Ernstig bedreigd >

>
<
<Uitgestorven in het wild >

>
<
<Uitgestorven >

>

Nieuws over de Gewone poetslipvis

13 september 2022

Symbiose: poetslipvis en gastheer

2 nov 2000

Het gedrag van de gewone poetslipvis in de lagune

De poetslipvissen in de Ocean

In bijna elk bassin van Ocean zwemt één of een paartje poetslipvis(sen). Zo hebben veel vissen de gelegenheid om zo’n schoonheidsbehandeling te ondergaan. De poetslipvissen verwijderen parasieten geheel zonder gebruik van schadelijke gifstoffen; zij dragen dus bij aan de visgezondheid in de hele Ocean!

Veel bezoekers denken dat in het bassin met het levende koraal reusachtig grote poetslipvissen wonen. Deze vissen lijken echter weliswaar in kleur, tekening en vorm wat op poetslipvissen, maar het zijn torpedobaarzen. Die eten geen huidparasieten, maar wormen.