Een grasboom?

Afgelopen mei zijn er in de Desert enkele Dasylirions in bloei gekomen: en hoe! Een dikke bloeistengel reikt enkele meters de lucht in en het laatste deel daarvan is dicht bezet met honderden kleine geelwitte bloemetjes in een soort aar. Eén zo’n stengel heeft het dak zelfs bereikt. Zoiets zie je niet elke dag. Dasylirions bloeien de eerste tientallen jaren niet en veel zijn er al dood voordat ze volwassen zijn.

Het zijn echte droogteplanten van hete berghellingen en kurkdroge gebieden. We hebben verschillende soorten, maar de soort die nu bloeit, komt uit het noorden van Mexico en heet daar ook wel Mexicaanse grasboom. Dat is misleidend, want de naam Grasboom hoort eigenlijk bij een Australische droogteplant die totaal niet verwant is met onze Mexicaanse planten.

Dasylirions worden ook wel ‘sotol’ genoemd en dat klinkt al weer wat gemakkelijker. Sotols vormen na tientallen jaren een houtige, dikke stam waar dan bovenop een toef lange smalle bladeren staat. Meestal zijn die bladeren stijf en voorzien van scherpe stekels.

Maar bij die ‘Mexicaanse grasboom’ zijn de bladeren vierkant op doorsnee en lang en soepel, zonder stekels. Eindelijk eens een woestijnplant waar je zonder letsel je handen doorheen kunt halen! De buigzame sprieten kunnen makkelijk een meter lang worden en lijken inderdaad wel wat op een flinke pol gras.

Na bijna een mensenleven kan de dikke stam een hoogte bereiken van meer dan een meter. Het is geen echte boomstam; het is eigenlijk meer een zuil van resten van bladvoeten. Die resten blijven mannetje aan mannetje, in een spiraal gerangschikt, het hele leven zichtbaar.

Sotol is ook de naam van de alcoholische drank die van het sap wordt gemaakt. Daarvoor wordt het vochthoudende hart uit de plant gesneden, wat de plant uiteraard niet overleeft. Daar wil ik dus verder geen reclame voor maken. Bij de bereiding van een andere, beter bekende alcoholische drank uit die omgeving, tequila, wordt ook plantensap gebruikt. Maar dat sap wordt gewonnen uit de bloeistengel van een agave. Zo lang de plant bloeit, kan er suikerrijk sap gewonen worden en dat duurt soms wel maanden. De meeste agaves gaan daarna dood maar dat zouden ze sowieso doen na de bloei. Sotols gaan niet dood na de bloei, maar kunnen na enkele jaren opnieuw tot bloei komen. Ze worden bestoven door bijen en hommels. Misschien gebeurt dat ook wel in de Desert. Zo ja, dan zitten er in de nazomer rode vruchtjes aan de lange stengels.

We zullen zien.